Kosmonavtika kuni har yili 12 aprelda nishonlanadi. 1961 yil shu kuni Sovet kosmonavti Yuriy Gagarin insoniyat tarixidagi kosmosga birinchi parvozni amalga oshirdi - bu yil ushbu hodisaning 60 yilligi nishonlanmoqda. "Vostok" sun'iy yo'ldosh kemasida Baykonur kosmodromidan parvozni amalga oshirib (o'sha paytda u SSSR Mudofaa vazirligining 5-ilmiy tadqiqot maydonchasi deb nomlangan), Yer atrofida bir marta aylanib chiqib, Saratov viloyatiga muvaffaqiyatli qo'ndi. Koinotga parvozi uchun unga Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni berildi.

12 aprel kuni professional bayram nafaqat kosmonavtlar tomonidan nishonlanadi. Ushbu sana kosmik dasturlarda ishtirok etadigan muhandislar, olimlar, texniklar va boshqa mutaxassislar uchun ham muhimdir. Kosmonavtika kuni mamlakatimizda ham nishonlanadi, chunki O'zbekiston ushbu sohani rivojlantirishga sezilarli hissa qo'shgan. Qozog'istondagi Baykonur kosmodromi qurilishida o'zbeklar faol ishtirok etishgan. U erga bizning aloqachilarimiz, quruvchilarimiz va boshqa mutaxassislarimiz yuborilgan.

O'zbekiston kosmonavtlari fazoni tadqiq etishning dastlabki kunlaridanoq soha rivojiga munosib hissa qo'shdilar. Butun dunyoga ma'lum bo'lgan kosmonavtlar Vladimir Janibekov - fazoda besh marta bo'lgan birinchi O'zbekiston kosmonavti, ikki marta Qahramon, aviatsiya general-mayori va Salidjan Sharipov - fazoda 203 kunni o'tkazgan, aviatsiya polkovniki, eng yuqori Amir Temur va "Buyuk xizmatlari uchun" o'zbek ordenlari bilan mukofotlangan. Asarlari xalqaro miqyosda tan olingan olimlar orasida Shavkat Axadovich Vohidovning ismini alohida ta'kidlash lozim. Hamyurtimiz fazoviy muhandislikni yaratish va rivojlantirishda ulkan yutuqlarga erishgan.

Koinot va kosmonavtlar haqida ba'zi qiziqarli ma'lumotlar.

Sovet "Vostok" fazoviy kemasi 1960 yilda kosmosda 24 soat uchib, Belka va Strelka itlari bilan erga qaytib keldi.

Vostok-1 kosmik kemasida birinchi kosmonavt Yuriy Gagarinning parvozi er tortish kuchini engib, sayyoramiz atrofida 108 daqiqada parvoz qildi.

Valentina Tereshkova kosmosdagi birinchi ayol bo'ldi - u 1963 yilda "Vostok-6" kosmik kemasida uchdi, parvoz uch kun davom etdi.

Amerikalik tadbirkor Dennis Tito birinchi kosmik sayyoh bo'ldi, u parvoz uchun 2001 yil aprel oyida 20 million AQSH dollar to'lagan.

Rossiyalik kosmonavt Gennadiy Padalka koinotda eng uzoq vaqt qolish bo'yicha jahon rekordini yangiladi, u fazoda ikki yil va ikki yarim oy bo'lgan.

Oyning orqa tomonidagi kraterga Yuriy Gagarin nomi berilgan.

Teleskop bilan kosmosga birinchi marta qaragan inson Galiley edi. Bu deyarli 400 yil oldin sodir bo'lgan.

Kosmosda o'stirilgan gullarning ifori Yerdagidan farq qiladi. Discovery kosmik kemasida yetishtirilgan atirgullar ifori Yaponiyaning Shiseido kompaniyasining Zen parfyumiga kiritilgan.

1969 yildan 1972 yilgacha odamlarning olti marotaba Oyga qo'nishini amalga oshirgan. Jami 12 ta kosmonavt Yerning sun'iy yo'ldoshi yuzasini tekshirgan. 1972 yil 14 dekabrdan beri boshqa hech kim Oyda bo'lmagan.